प्रायश्चित र इस्लामको वरदान पाएकोमा निम्न तरिकाले कृतज्ञता व्यक्त गर्न सकिन्छ–
१
इस्लाममाथि कायम रहनु र यसमा आउने कष्टहरूमाथि धैर्य गर्नु–
जो कोही एउटा बहुमूल्य खजानाको मालिक भयो भने उसले आफ्नो धनराशिलाई चोर, डाँका र हिनामिनाबाट सुरक्षित राख्न सचेत हुन्छ । इस्लाम समस्त मानवजातिको लागि अमूल्य वरदान हो । यो कुनै विचारधारा र मानिसको व्यक्तिगत रुचि मात्र होइन, यो त ईश्वरको साँचो धर्म तथा सम्पूर्ण जीवन व्यवस्था हो । यसले हाम्रो जीवनका सम्पूर्ण क्रियाकलापहरूलाई सन्तुलित गर्छ । त्यसैले अल्लाहले आफ्नो प्रिय सन्देष्टालाई इस्लाम र कुरआनलाई बल पूर्वक थामि राख्न र यसमा कुनै सम्झौता नगर्न आदेश दिनुभएको छ। अल्लाहले भन्नुभएको छ– “तिमीलाई जुन कुरआन प्रदान गरिएको छ त्यसलाई दृढताका साथ समात, निश्चय नै तिमी सीधा मार्गमा छौ।” (कुरआन : ४३/४३)
इस्लामपछि दुःख र कष्ट हुन्छ भने आत्तिनु हुँदैन, किनभने यो अल्लाहको नियम हो । हामीभन्दा उत्कृष्ट व्यक्तिहरूले इस्लामको बाटोमा धेरै दुःख पाए तर उनीहरूले धैर्य राखेर प्रयास गर्दै गरे । हेर्नुहोस्, यी अल्लाहका सन्देष्टा र खास भक्तहरू हुन् । उनीहरूले शत्रु भन्दा पहिले आफ्नै घरपरिवार र नातेदारहरूबाट अनेकौं प्रकारका कष्टहरू पाए, तर उनीहरू हरेस खाएर कहिल्यै पनि आफ्नो जिम्मेवारीबाट विमुख भएनन्, बरु चट्टान झैं इस्लाममाथि कायम रहे । हो साथीहरू ! यो हाम्रो ईमान जाँच हो, यसमा हामीले पूर्ण रुपमा सफलता प्राप्त गर्नुपर्छ र सफलताको लागि निम्न दुआ पनि गर्नुपर्छ– (या मुकल्लिबल कूलूब ! सब्बित कल्बी अला दीनक) अर्थ : हे हृदयलाई फेर्नेवाला, मेरो मनलाई आफ्नो धर्ममाथि स्थिर गरि देऊ ।” (तिर्मिजी : २१४०)
यस सन्दर्भमा अल्लाहले भन्नुभएको छ– “के मानिसहरू ईमान ल्याए भन्दैमा उनीहरूलाई परीक्षा नलिइकन त्यतिकै छोडिनेछ भन्ने ठानेका छन् ? वास्तवमा, हामीले यिनीहरू भन्दा पहिलेका मानिसहरूलाई कठिन परीक्षा लिइसकेका छौं । अनि को सत्यवादी हो र को मिथ्यावादी अल्लाहले अवश्य नै चिन्नु हुनेछ ।” (कुरआन : २९/२-३)
२
बुद्धि र प्रभावकारी उपदेशद्वारा इस्लामतिर आह्वान गर्नु–
इस्लाम पाएकोमा अल्लाहको प्रशंसा व्यक्त गर्न र दृढताका साथ यसमाथि कायम रहन इस्लामको आह्वानले मद्दत पुर्याउँछ। मानौं, कुनै व्यक्तिलाई भयानक रोगले निकै सतायो, रोगी बनायो, दिनरातलाई व्यर्थ बनायो, यस्तो रोगबाट स्वास्थ्यलाभको सही ओखती पत्ता लगायो भने ऊ त्यसलाई अरु मानिसहरूसम्म पुर्याउन आतुर हुन्छ, विशेष गरी आफ्नो घरपरिवार, नातेदार र हितैषीलाई । यसको विवरण यस प्रकार छ-
