सम्पूर्ण सन्देष्टा (नबी-रसूल) हरूले आ-आफ्ना समुदायलाई एउटै ईश्वर ‘अल्लाह’ को उपासना गर्ने, उहाँको उपासनामा अरु कसैलाई साझेदार नबनाउने र उहाँ बाहेक सम्पूर्ण उपास्यहरूलाई अस्वीकार गर्ने आह्वान गर्नु भएका छन् । यही नै ‘ला ईलाहा इलल्लाह मुहम्मदुर-रसूलुल्लाह’ को वास्तविकता र इस्लामको प्रवेशद्वार हो ।

अल्लाहले भित्रि आत्मा र हृदयलाई शिर्क, इर्ष्या, घमण्ड जस्ता हृदय रोगबाट तथा शरीरको बाहिरी भागलाई फोहोर र मैलाबाट पवित्र पार्ने आदेश दिनुभएको छ । यसो गर्दा अल्लाहको प्रिय र असल भक्त बन्न सकिन्छ । अल्लाहले भन्नुभएको छ– “अल्लाहले धेरै तौबा (प्रायश्चित) गर्ने र सफा-सुग्घर रहने व्यक्तिहरूलाई मन पराउनु हुन्छ ।” (कुरआन : २/२२२)

सलाह इस्लामको आधार हो, भक्त र उसको सृष्टिकर्ता बीच सम्बन्ध कायम गर्ने बलियो माध्यम हो । त्यसैले यसलाई ठूलो र महत्वपूर्ण उपासनाको संज्ञा दिएको छ । अल्लाहले स्थायी, यात्रा, बिरामी र सकुशल हरेक अवस्थामा सलाह पढ्न आदेश दिनुभएको छ ।

अल्लाहले मुस्लिमहरूमाथि वर्षमा एक महिनाको ब्रत अनिवार्य गर्नुभएको छ । त्यो रमजानको महिनामा हुन्छ र यो इस्लामको चौथो महत्वपूर्ण आधार हो । अल्लाहले भन्नुभएको छ– “हे आस्थावानहरू हो ! “तिमीहरूमाथि ब्रत अनिवार्य गरिएको छ, जसरी तिमीहरू भन्दा अघिका मानिसहरूमाथि अनिवार्य गरिएको थियो । यसबाट तिमीहरूमा तक्वा (ईश्-भय) उत्पन्न हुनेछ ।” (कुरआन : २/१८३)

दान (जकात) इस्लामको तेस्रो आधार हो । अल्लाहले यसलाई अनिवार्य गर्नुभएको छ । दान नदिनेहरूका लागि दण्डनीय सजायको धम्की दिनुभएको छ । इस्लामी भाइचाराको लागि प्रायश्चित र सलाहको साथमा दानलाई पनि अनिवार्य गर्नुभएको छ । अल्लाहले भन्नुभएको छ– “यदि तिनीहरू तौबा (प्रायश्चित) गर्छन्, सलाह कायम गर्छन् र दान दिन्छन् भने तिम्रा धार्मिक भाइ-बन्धु हुन् ।” (कुरआन : ९/११)

रसूल (सल्लल्लाहु अलैहि व सल्लम) ले भन्नुभएको छ– “इस्लाम पाँच कुराहरूमाथि आधारित छ, त्यसमध्ये सलाह कायम गर्नु र दान दिनु हो ।” (बुखारी : ८, मुस्लिम : १६)

मक्का गएर हज्ज गर्नु इस्लामको पाँचौं आधार हो । शारीरिक, आध्यात्मिक र धन-मालले गर्नु पर्ने उपासनाको यो स्वर्ण ॠतु हो । आर्थिक र शारीरिक रुपमा सामर्थ्य व्यक्तिले जीवनमा एक पटक अनिवार्य रुपमा हज्ज गर्नुपर्छ ।

अल्लाहले भन्नुभएको छ– “जुन मानिससँग अल्लाहको घरसम्म पुग्ने क्षमता छ, उसले हज्ज गर्नु अनिवार्य छ र जसले अवज्ञा गर्छ, जानि राख अल्लाह संसारबासीसित निर्लोभ हुन् ।” (कुरआन : ३/९७)